Aslında çok nadir gibi görünen ancak “adını bilmeden” yaşadığımız olaylardan biridir beyaz önlük sendromu. Normal zamanda bir tansiyon sorunu yokken, doktoru gördüğümüz anda yükselen nabzımız, beyaz önlük sendromuna işaret eden en belirgin semptomdur.
Beyaz gömlek sendromu bir hastalık değildir ancak kişinin yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkiler. Tansiyonunun çıkacağı korkusu yüzünden pek çok kişi ihtiyacı olduğu halde doktora gitmeyi erteler ve bu durum mevcut fiziki hastalığının da ilerlemesine yol açar. Beyaz gömlek sendromu üzerinde titizlikle durulması gereken bir durumdur; başta psikolojik etkenlerle belirse de günün sonunda fiziksel sağlığa da direkt etkisi vardır.
Bu yazımızda beyaz önlük sendromuna dair detaylara değineceğiz, öncesinde hipertansiyona bir göz kırpalım ve devamında beyaz önlük ile olan ilişkisine uzanalım.
Anksiyete Kaygı Bozukluğu ve Depresyon hakkındaki yazımız da ilginizi çekebilir.
Beyaz Önlük Hipertansiyonu Nedir?
Beyaz önlük hipertansiyonu, doktor muayenelerinde ya da sağlık kuruluşlarında hastaların tansiyonunun birden bire yükselmesi neticesinde oluşur. Aslında bir hastalık değildir ancak günün sonunda fiziksel etkileri vardır. Hastanede ya da hekim karşısında birden tansiyonu çıkan hastaya direkt olarak hipertansiyon tanısı konmaz zira tanının konması için takip gereklidir.
Beyaz önlük hipertansiyonu ya da beyaz gömlek hipertansiyonu, hastanın kendini strese sokması neticesinde oluşan bir nabız yüksekliğidir. Pek çok hasta “tansiyon aletini görünce tansiyonum çıkıyor” ya da “Heyecandan tansiyonum yükseliyor” şeklinde yakınmalara sahiptir bunun temel nedeni stres kaynaklı tansiyon yüksekliğidir.
Beyaz önlük sendromu yaşayan bir kimse, hipertansiyon hastası olmayabilir; teşhisin konması için hastanın günlük tansiyon tablosu takip edilmeli ya da doktorun önereceği ekstra tetkiklerin yapılması gerekir.
Beyaz Önlük Fobisi Nasıldır?
Beyaz gömlek tansiyonu sırasında tansiyon hızla yükselir, kalp çok hızlı atmaya başlar ve hasta sanki kalbi duracakmış gibi hisseder. Bunun temel nedeni korku, stres ve endişedir. Doktorun kendisine kötü bir şey söyleyeceğinden çekinmek ya da hastalıktan korkmak gibi nedenlerden dolayı oluşabilir. Doktoru görmek, muayene edilmesi hastalık korkusunu tetikler ve beraberinde bu korku kaygıya yol açar.
Vücuttaki kaygı ve stres seviyesinin artmasıyla birlikte tansiyon yükselir ve kalp yerinden çıkacakmış gibi atmaya başlar. Eğer bu ve benzeri hisleri yaşıyorsanız yüksek ihtimal beyaz önlük fobisine sahip olabilirsiniz.
Çok Düşünmenin Zararları başlıklı yazımız da ilginizi çekebilir.
Stres Tansiyonu Tetikler mi?
Stres her ne kadar ruhsal bir durum gibi görünse de aslında direkt olarak fiziksel etkiler yaratır. Önüne geçilemeyen stres, beraberinde pek çok fiziksel rahatsızlığın oluşmasına yol açar ki bunlardan en tehlikelisi tansiyondur. Kan dolaşımı için gereken basınç normalin üzerinde seyrettiğinde tansiyon yükselir. Tansiyon yüksekliği tedavi altına alınmazsa başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere böbrek ve vücudun diğer organlarında tahribata yol açar.
Yüksek tansiyonun en büyük zararlarından biri felci tetiklemesidir. Kan basıncındaki aynı yükselişler beyinde hasara yol açabilir ve beraberinde pek çok hastalık telaffuz edilmeye başlanır. Özellikle yüksek tansiyona bağlı görme bozuklukları ve hatta görme kaybı, en tehlikeli boyutta olanlardandır.
Beyaz Önlük Hipertansiyonu Psikolojik midir?
Hastanın doktoru görünce heyecanlanması ve buna bağlı olarak tansiyonun çıkması psikolojik bir durumdur, bir hastalık olarak adlandırılması için erkendir. Beyaz önlük sendromu kendini hastane, sağlık ocağı, muayeneler ya da sağlık kurumlarındaki ilk ve tek ölçümde belli eder. Kan basıncının yüksek olması ve bundan önce hastanın böyle bir öyküsünün olmaması akıllara direkt olarak beyaz önlük fobisini getirecektir.
Beyaz Önlük Sendromu Neden Olur?
Beyaz önlük sendromunun neden olduğuna dair tam bir kanıt yoktur ancak büyük sebebinin doktor ve hastalık kaygısı olduğu bilinir. Endişe, stres ve hastalık korkusunun tetiklediği bir durumdur. Beyaz önlük hipertansiyonu zararlı mıdır sorusunun yanıtı ile devam edelim; hastaya o an için bir zararı yoktur. Sakinleştikten sonra zaten nabız kendine gelecektir. Ancak bu durum kronik bir hal aldıysa, mutlaka doktor gözetiminde olmak gerekir çünkü tansiyon ertelemeye gelmeyecek bir sağlık sorunudur.
Beyaz Önlük Hipertansiyonu Tedavi
Beyaz önlük hipertansiyonu nasıl geçer sorusunun belirli bir yanıtı yoktur ancak hastayı ortamdan uzaklaştırmak ve mümkünse temiz hava almasını sağlamak bir süre sonra tansiyonun normal seviyelere gelmesini sağlayacaktır. Tansiyon normale döndükten sonra hekimin önereceği tetkik ve tedaviler aksatılmadan yapılmalı ve can kulağı ile dinlenmelidir.
Hipertansiyon kronik bir hal aldıysa ve kişi muayeneden bağımsız her daim yüksek tansiyona sahipse, doktorun reçete edeceği tansiyon haplarıyla durum kolayca kontrol altına alınabilir.
Önemli Not: Bu içerik yalnızca bilgi amaçlıdır; herhangi bir tavsiye ya da tedavi önermez. Olası sağlık sorunlarını önlemek ve yanlış tedavilerden kaçınmak için en doğru bilgiyi mutlaka doktorunuzdan alınız.
