Hamileliğin her evresi, kendi içinde pek çok sürprizlere ve bilinmeyenlere gebe. İçerlerde bir yerlerde bir canlının var olması başlı başına bir heyecanken, o “can”ı sorunsuz bir şekilde dünyaya getirme çabası bambaşka bir serüven.
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte artık gebelik boyunca bebeğin her adımı kontrol altında. Hamilelikte yapılan testler ile pek çok sorun önceden çözülebiliyor ki bu anne adayı için büyük bir konfor sağlıyor. Hamilelikte en sık yapılan testlerden biri olan NST hakkında bilgiler vereceğiz bugün size; NST ne zaman yapılır, NST nasıl yapılır, NST ne işe yarar gibi pek çok sorunun yanıtını sizlerle buluşturacağız.
Öncesinde NST nedir kısaca bir göz atarak başlayalım ve ardından tüm soruların yanıtlarını verelim.
NST Nedir?
Önce NST açılımı nedir sorusunun yanıtını verelim; Non Stress Test'in kısaltılmış halidir. Kısa bir tanımla anne karnındaki bebekle ilgili bilgilerin alınmasını sağlayan bir testtir. Sağlıklı bir gebelikte bebeklerle anne adayının iletişimi oldukça uyumludur; bebekler anne karnında kendilerini güvende ve rahat hissederler. Dolayısı ile anneye herhangi bir sıkıntı yaratmazlar.
İdeal olan ve hatta hayalleri süsleyen hamilelik şekli rahat ve sorunsuz hamilelik olsa da zaman zaman işler yolunda gitmeyebilir. Vücut denen o muazzam makine, her zaman kusursuz çalışmayabilir ve neticesinde anne ve bebek arasında birtakım sorunların gelişmesine yol açabilir.
Örneğin bebek anne rahminde yeteri kadar beslenemeyebilir ve bu sebepten pek çok risk faktörü ortaya çıkabilir. Bu bebek için stres yaratır ve bu stresin derhal çözüme kavuşması gerekir. Bazı durumlarda bebeğin erken dünyaya gelmesi gerekebilir ve bu kararın netliğini NST testi verir.
NST Ne İşe Yarar? NST'nin Amacı Nedir?
NST, doğum öncesindeki son durumun değerlendirilmesi için yapılan bir testtir. Bebeğin anne rahmindeki durumuna bakılır ve gerekli müdahale yapılır. Testin nonstres olarak adlandırılmasının sebebi test yapılırken bebeğin herhangi bir stres yaşamıyor olmasından kaynaklanır. Diğer bir deyişle bu test sırasında bebek rahatsız olmaz ve herhangi bir stres oluşturmaz.
NST çalışma prensibi ile devam edelim. NST, kalp ritminin incelenmesine yarar. Bebeğin kalbinin, hareketlere karşı reaksiyon verip vermediği gözlemlenir. NST sonucu önemlidir çünkü bebeğin yaşamsal faaliyetleri hakkında bir rapor niteliği taşır.
NST Kimlere Gereklidir?
NST yaptırılması için illa özel sebepler olmasına gerek yoktur; bebeğin anne karnındaki durumunu öğrenebilmek için hekim aksini önermedikçe NST'yi her anne adayı yaptırabilir. Sağlıklı gebelik süreçlerinde NST isteğe bağlı yapılabilir ancak bazı riskli gebeliklerde NST bir zorunluluk teşkil edebilir.
Bazı özel gebelik durumlarında NST gerekebilir. Bu özel durumlardan bazıları aşağıdaki gibidir.
- Bebeğin büyümesi konusunda gerilik olduğu tespit edilen gebeliklerde
- Anne adayında şeker hastalığının varlığı ya da hamilelik sırasında nükseden şeker hastalığı
- Birtakım komplikasyonlara neden olabilen çoğul gebelikler
- Planlanan doğum tarihinin gecikmesi (2 hafta gecikmesi)
- Annenin bir önceki gebeliklerinde yaşadığı sorular
- Kan uyuşmazlığı
- Bebeğin az hareket ettiği gebelikler
- Daha önce düşük yaşanmış olması
- Amniyon sıvısının normalden az olması
- Kan basıncının yüksek seyrettiği gebelikler
NST Ne Zaman Yapılır? NST Kaçıncı Haftada Yapılır?
NST'nin ne zaman yapılması gerektiğine, gebenin mevcut durumuna bağlı olarak hekim tarafından karar verilir. NST'nin yapılma zamanı hekim kararına göre değişir ancak genel olarak bakıldığında 32.haftasan sonra normal gebelik takibinde gerçekleşebilir.
Genellikle hekim aksini önermedikçe 15 günde bir tekrarlanması söz konusu olabilir. 36. Haftadan sonra hafta 1 kez yapılması da gündeme gelebilir ancak dediğimiz gibi bu durum hamileden hamileye değişiklik gösterir ve tamamen hekim kararına bağlıdır. Diğer bir deyişle “NST'ye kaçıncı haftada girilir?” sorusunun en doğru yanıtını hekim verecektir.
NST Yorumlama Nasıl Olur?
Bebeğin kalp atışları normal ise reaktif NST olarak yorumlanır. Bazen bebek uyuyor olabilir ve hareketleri kısıtlıdır. Bu gibi durumlarda test tam yanıt vermeyebilir, o zaman non-reaktif denilen durumun varlığından söz edilir. Kısaca şu şekilde bir yorumlama yapılabilir.
- Reaktif NST: Bebeğin kalbinin çalışması normaldir ve test sırasında en az 2 defa hareketlilik gözlemlenmiştir.
- Non- Reaktif NST: Test sırasında istenen değişimler oluşmamıştır ve hareketsizlik gözlemlenmiştir. Bebek derin bir uykuda mı yoksa oksijensiz mi kaldı gibi soruların yanıtları için detaylı inceleme yapılır. Genelde bebek derin uykuda olduğu için istenen değişimler gözlenmez ancak olası risklere karşı detaylı inceleme gerekir.
NST Nasıl Yapılır?
NST zahmetsiz ve oldukça kolay bir testtir. Önce annenin kan basıncı ölçülür hatta bu ölçüm NST sırasında tekrarlanabilir. Ardından annenin karnına bir jel sürülür. Bu jelin üzerine NST cihazının bir aksamı yerleştirilir. Bu aksam, işlem sırasında bebeğim kalp atışlarının görüntülenmesini sağlar.
Rahimdeki kasılmalar için de bir cihaz annenin karnına yerleştirilebilir bu sayede bir yandan bebeğin kalp atışları raporlanırken öte yandan rahimdeki hareketler görüntülenir. NST ne kadar sürer sorusunun da yanıtını verelim. Kişiden kişiye değişiklik gösterebilir elbette ancak genel olarak bakıldığında 20 dakika kadar sürdüğünü söylemek mümkündür.
NST'ye Girmeden Önce Ne Yapılmalı?
NST'ye girmeden önce özel bir hazırlığa ihtiyaç duyulmaz. Genelde hekimler anne yemek yedikten sonra bakmayı tercih edebilir çünkü yemekten sonra bebek de hareketli olacaktır. Bebek hareketli olunca testten beklentiler de karşılık bulacaktır.
Test genelde 20 dakika sürüyor olsa da bebeğin hareketsizliği ya da uykuda olması gibi durumlar görüntülemenin gecikmesine yol açabilir. Bazı durumlarda 30-40 dakika kadar sürebilir. Bu nedenle teste girmeden önce anne adayının tuvalet ihtiyacını gidermesi önerilir.
NST Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
NST hakkında birtakım bilgiler verdikten sonra şimdi anne adaylarının en merak ettiği soruların yanıtlarına bir göz atalım.
NST testini SGK karşılıyor mu?
NST, özel hastanelerde ücretli olarak yapılan bir testtir. SGK anlaşmalı hastanelerde NST çektirmek mümkündür ancak önce SGK ile anlaşmalı olan hastaneler bilinmelidir.
Tamamlayıcı sağlık sigortası kapsamında yer alan doğum paketleri pek çok testi ve taramayı karşılar, NST de bu testlerden biridir. Poliçede belirtilen limit ve oranlar dahilinde NST doğum teminatlı tamamlayıcı sağlık sigortası kapsamındadır. Doğum Sigortası hakkında detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
NST değeri kaç olmalıdır?
Normalde bebeğin kalbi 120 ila 160 arası atar, bu verilere bakıldığında bebeğin sağlıklı olduğunu söylemek mümkündür. Zaman zaman kalp atışları azalabilir ya da artabilir ki bu da endişe verici bir durum olarak yorumlanmaz. Diğer bir deyişle NST'de bebeğin kalp atışları kaç olmalı sorusunun ideal yanıtı 120 – 160 aralığıdır.
NST riskli midir?
NST, anne adayı için de bebek için de risksiz bir testtir. Test sırasında anne karnına sürülen jelin de bir sakıncası bulunmaz.
NST öncesi aç mı olmak gerekir tok mu?
Doktorunuz aksini önermedikçe aç ya da tok olunması pek fark etmez; NST her durumda yapılabilir. Ancak elbette doktorunuza danışmanızda da yarar olacaktır.
NST değeri kaç olursa doğum başlar?
NST sonucu eğer 40 mm Hg üzerini gösteriyorsa ve 20 dakikada en az 3 düzenli sancı gözlemleniyorsa doğumun başlamak üzere olduğunu söylemek mümkündür.
Yalancı Sancılar NST'de çıkar mı?
Braxton Hicks kasılmaları olarak tabir edilen yalancı sancılar NST'de görülebilir de görülmeyebilir de. Bazı kasılmalar gözlemlenebilir ancak her zaman net bilgi vermeyebilir.
Önemli Not: Bu içerik yalnızca bilgi amaçlıdır; herhangi bir tavsiye ya da tedavi önermez. Olası sağlık sorunlarını önlemek ve yanlış tedavilerden kaçınmak için en doğru bilgiyi mutlaka doktorunuzdan alınız.
