Günümüzde çok sık rastlanan ortopedik problemlerden biri olan skolyoz, hareket kabiliyetini kısıtladığı için kişinin günlük hayatında oldukça sıkıntı çıkarır. Bu yazımızda skolyoz nedir, belirtileri nelerdir ve tedavi yöntemleri nasıldır detaylıca inceleyeceğiz.
Boyun Ağrısı hakkında detaylı bilgiyi kaleme aldığımız yazımızı da incelemenizi tavsiye ederiz.
Skolyoz Nedir?
Skolyoz, duruş ve yürüme bozukluğu gibi fiziksel sorunların haricinde yaşamsal tehdit unsuru olarak kabul edilen çok ciddi bir hastalıktır. Tıp dilinde spinal deformite olarak adlandırılan skolyoz, omurganın sağ ya da sol tarafa doğru eğilmesiyle karakterize edilir.
Omurganın bel ve göğüs bölgelerinde görülen biçim bozukluğuna kısaca skolyoz denir. Ortopedik bir rahatsızlık olarak tanımlanan skolyozun nedeni tam olarak bilinmese de serebral palsi gibi hastalıkların bir neticesi olarak görülebilir.
Skolyoz doğuştan ya da sonradan oluşabilir ve vitamin eksikliğine, diyabet, omurga yaralanmalarına ve kalıtsal bazı faktörlere dayanabilir.
Akciğerde Skolyoz Nedir?
Skolyoz hastalığının bel ve göğüs kafesine baskı uygulaması neticesinde akciğerler tam olarak vücuttaki sorumluluğunu yerine getiremez. Hücreler ihtiyaç duydukları oksijeni alamadığında da vücut adeta hata vermeye başlar. Skolyozun akciğerlere olan bu olumsuz yansıması neticesinde “akciğerde skolyoz” adı verilen durum gerçekleşir ki bu durum hayati boyutta önemlidir.
Minimal Skolyoz Nedir?
Minimal skolyoz çok belli olmayan ve aşırı derecede rahatsızlık hissi vermeyen “en küçük” skolyoz türüdür. Adından da anlaşılacağı üzere minimal düzeydedir ve genelde 10 derecenin altındaki skolyoz tipleri için tabir edilir.
Gözle çok net algılanmaz ancak kişide zaman zaman ağrı gözlemlenebilir. Minimal skolyoz genellikle tedavi gerektirmez ancak bu durum hekim görüşüne bağlı olarak değişir. İlerlememesi için tedaviler öngörülebilir ya da kişinin mevcut hayatını daha iyi idame edebilmesi için birtakım önerilerde bulunulabilir.
Skolyoz Türleri Nelerdir?
Skolyoz tipleri farklı faktörlere bağlı olarak gelişen türlerdir. Bunlardan birkaçını aşağıda kısaca tanımlayalım.
- İdiopatik Skolyoz: İdiopatik skolyozun nedeni tam olarak bilinmez. Omurga sağa doğru bir eğilim gösterir ve vücut “s” ya da “c” biçinini alır. Omurganın dönmesi sırtta ve belde birtakım çıkıntılara yol açar. Genellikle ergenlik dönemindeki kız çocuklarında rastlanır.
- Nöromusküler Skolyoz: Bu skolyoz türü en sık rastlanan tiptir diyebiliriz. Temel nedeni kas ve sinir hastalıklarından kaynaklanır. Özellikle serebral palsi ya da çocuk felci gibi durumlar nöromusküler skolyoza örnek niteliğindedir.
- Doğuştan Skolyoz: Doğuştan gelen skolyoz nadiren de olsa görülür. Anne karnındaki bebeğin gelişimi sırasında ortaya çıkan bir omurga anomalisine bağlı olarak oluşur. Doğuştan olan skolyozun neden kaynaklandığına dair net bir tespit olmasa da anne karnındaki omurga anomalilerini örnek vermek mümkündür.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz, her ne kadar omurgada direkt olarak şekil bozukluğu ile kendini belli etse de erken dönemde herhangi bir sağlık sorunu oluşturmaz. Özellikle bebek ve çocuklarda skolyozu teşhis etmek zaman alabilir. Skolyozun belirtileri genellikle aşağıdaki gibidir.
- Omuzlardan birinin diğerine göre daha yukarıda olması
- Kalçanın sağa ya da sola doğru kayması
- Aynı şekilde kalçalardan birinin daha yukarıda olması.
- Kürek kemiklerinin birbirine eşit olmaması
- Ciltte görülebilen renk değişimleri
- Bacaklarda uyuşma ve ona eşlik eden halsizlik ya da ağrı
- Dik durmada güçlük çekmek
- Sürekli olarak kişinin kendini yorgun hissetmesi
- Nefes darlığı yaşamak
- Sırt ve bel ağrısı
- Bel kaslarında spazm
- Yürümenin özellikle ilk adımında zorlanma
- Zaman içinde bacaklarda yorgunluk hissi
Çocuklarda Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Yukarıda kısaca değindiğimiz üzere çocuklarda skolyoz bazen kendini erken evrede belli etmeyebilir bu nedenle ailelerin skolyoz varlığını anlaması güç olabilir. Bununla birlikte bazı belirtilerle varlığını hissettirebilir. Çocuklarda görülen skolyozun belli başlı belirtilerinden birkaçı aşağıdaki gibidir.
- Yana doğru eğrilik
- Kamburluk
- Anormal kollar ya da bacaklar
- Bel, kalça ya da omuzun birbiri ile simetrik olmaması
- Birtakım denge bozuklukları
- Öne eğildiğinde fark edilen sırt çıkıntıları
- Gövdenin bacaklara göre daha kısa olması
- Tüylenme artışı ve ciltte birtakım renk değişimleri
Skolyoz Neden Olur?
Skolyoz pek çok farklı nedenden kaynaklanabilir. Her 100 sağlıklı çocuktan 2 ila 4'ünde görülen skolyoz hastalığının nedeni tam olarak bilinmez ancak hastalığın neden olabileceği faktörleri genel olarak şu şekilde sıralamak mümkündür.
- Serebral palsi gibi hastalıkların bir neticesi olarak oluşabilir.
- Bazı enfeksiyonlara bağlı gelişebilir.
- Kalıtsal faktörlerden kaynaklı olabilir.
- Diyabet gibi hastalıklara bağlı olarak gelişebilir
- Birtakım vitaminlerin vücuttaki eksikliğinin neticesinde oluşabilir.
- Omurga zedelenmeleri ya da omurga yaralanmalarına bağlı olabilir.
- Hormonal faktörlerin etkisi görülebilir.
- Genetik yatkınlık söz konusu olabilir.
Skolyoz Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Skolyoz hemen her yaş grubunda karşımıza çıkan ve komplikasyonları sebebiyle hayati sonuçlara varabilen oldukça tehlikeli bir durumdur. Omurga eğriliği genellikle 10 ila 15 yaş arasındaki kişilerde gelişme evresinin hemen öncesinde görülür.
Skolyoz doğuştan olabildiği gibi çocuklarda ve yetişkinlerde de sonradan gelişebilen bir durumdur. Bu nedenle ne zaman ortaya çıktığı kişinin sağlık öyküsüne bağlı olarak değişir.
Skolyoz Kimlerde Görülür?
Skolyoz her yaş grubunda görülebilir. Özellikle çocukluk çağında görülen idiyopatik skolyoza hem kızlarda hem erkeklerde rastlanır. En sık büyüme çağında skolyoza rastlanır ancak yazımızın başında da belirtiğimi üzere her yaş grubunu etkisi altına alabilir.
Skolyoz Tetkiki Nedir?
Skolyoz tetkiki nasıl yapılır sorusunun yanıtı ile devam edelim. Skolyoz teşhisi için önce röntgen filmi çekilir. Buradaki amaç omurgadaki eğriliğin bir nevi sağlamasının yapılmasıdır. Omurgadaki eğrilik saptanır ve beraberinde hastanın öyküsü de dinlenerek tedavi protokolüne geçilir.
Röntgen filmi ile başlayan tanı aşaması, doktorun talep edeceği farklı tetkikler eşliğinde devam eder. Tüm bulgular bir araya toplandıktan sonra verilere bağlı olarak kişiye skolyoz teşhisi konulur.
Skolyoz Nasıl Tedavi Edilir?
Skolyoz tedavisi, skolyozun neden kaynaklandığına bağlı olarak değişir. İdiyopatik skolyoz tedavisinin ilk adımını “erken tanı” oluşturur. Erken tanı ile özellikle ergenlik döneminde eğriliğin seyri engellenebilir.
İleri evre skolyoz tedavisinde ise amaç öncelikli olarak ağrıyı hafifletmek olur. Ağrının yanı sıra skolyoza eşlik eden her türlü komplikasyonun önlenmesine yönelik bir tedavi protokolü oluşturulur. Erişkin skolyoz tedavisinde hangi yöntemin uygulanacağı ağrı ve eğrilik derecesine bağlı olarak değişir.
Genellikle cerrahi olmayan tedaviler ile skolyoz kontrol altına alınabilir. Fizyoterapist eşliğinde yapılan fizik tedavisi ve hekim tarafından reçete edilen ilaçlarla hastalığın seyri değiştirilebilir. Yanı sıra egzersizler de kas spazmını hafifletip ağrıyı dindirebilir. Ancak dediğimi gibi hekimin görüşleri, hastalığın seyrine bağlı olarak şekillenir bu nedenle ameliyat da bir çözüm olabilir.
Skolyoz Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Skolyoz tedavisi, hastanın öyküsüne ve skolyozun derecesine bağlı olarak değişir. Genellikle 3 tedavi yönteminden destek alınır. Bunlar:
- Skolyoz Korse Tedavisi: Erişkin skolyoz hastalarında egzersize korse tedavisi eşlik edebilir. Korse tedavisi için bir eşlikçi demek uygundur zira uzun vadede bir etkisi yoktur. Yalnızca fizik tedavi ve egzersize eşlik eden bir tedavi yöntemidir.
- Skolyoz Fizik Tedavisi: Fizyoterapist tarafından uygulanan bir tedavi protokolü ile mevcut ağrının hafiflemesi hedeflenir ve skolyozun ilerlemesi durdurulur.
- Skolyoz Ameliyatı: Bazı durumlarda hekim, ameliyat çözümü sunabilir. Bu noktada cerrahi operasyon ile skolyozun olumsuz etkileri ortadan kaldırılır. Elbette her skolyoz hastası için ameliyat söz konusu olmayabilir. Bu noktadaki kararı ilgili hekim verecektir.
Skolyoz Ameliyatı Nedir?
Skolyoz ameliyatı, son çare olarak düşünülen bir protokoldür. Öncelikle skolyoz ameliyatı riskli midir sorusunun yanıtını verelim. Her operasyonda olduğu gibi skolyoz ameliyatında da birtakım riskler söz konusu olabilir.
Skolyoz ameliyatında eğri olan omurgalara vida ve çubuklardan oluşan implantlar yerleştirilir. Bu sayede eğriliğin düzelmesi amaçlanırken, bölgedeki omurların birbirine kaynaşması sağlanır. Sırttan bir giriş yapılır ve düzeltme işlemi gerçekleştirilir.
Skolyoz ameliyatla düzelir mi sorusunun yanıtını da verelim. Skolyoz, ameliyat olmadan düzelme ihtimali olan bir hastalıktır bu nedenle ilk seçenek ameliyat değildir. Skolyozun türü ve derecesine bağlı olarak yapılan tedavi ile hasta sağlığına kavuşabilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Skolyoz ameliyatı sonrasında dikkat edilmesi gereken pek çok şey vardır. Ameliyattan sonra doktor aksini belirtmedikçe 20 gün sonra dikişler alınır. Ancak bu süre zarfında doktorun önerdiği sıklık ve şekilde pansumanların yapılması önemlidir.
Yanı sıra hekim tarafından verilen ilaçların atlanmadan düzenli olarak kullanılması gerekir. Dikişler alınana kadar hastanın su ile teması olmamalıdır. Ameliyattan sonra hastaların 12 ila 24 saat içinde hareket etmesi hedeflenir ve yaklaşık 4-5 gün sonra da taburcu edilir. İyileşme sürecinde sigara, alkol gibi zararlı maddelerden uzak durmak gerekir. Hasta ameliyattan sonra 2 ila 4 hafta içinde günlük yaşam faaliyetlerine dönebilir ancak elbette bazı kısıtlamalara uymak koşulu ile.
Skolyoz ameliyatı sonrası ne kadar sürede iyileşir sorusu da sıkça karşılaşılan sorulardan biridir. Genellikle tam anlamıyla iyileşme için 12 ay sürer demek mümkündür ancak elbette bu durum skolyoz derecesine bağlı olarak değişir.
Skolyoz Ameliyatını Tamamlayıcı Sağlık Sigortası Karşılar mı?
Kifoz, skolyoz gibi her türlü omurga eğriliği tamamlayıcı sağlık sigortası kapsamında yer almaz. Bu nedenle skolyoz ameliyatı da tamamlayıcı sağlık sigortası güvencesi altında yer almayan bir operasyondur.
Tamamlayıcı sağlık sigortası teklifi almak ve uzman bir sigorta danışmanı ile görüşmek için tıklayın!
Skolyoz Ameliyatı Kimlere Yapılmaz?
Skolyoz ameliyatı her skolyoz hastasına yapılmaz. Ameliyat, son çaredir; öncesinde fizik tedavi, ilaç tedavisi gibi pek çok farklı yöntem denenir. Cerrahi operasyon özellikle yetişkinle ve daha ağır vakalar için uygun olup seyri hafif olan ve beraberinde birtakım kronik rahatsızlıkların eşlik ettiği vakalara ameliyat önerilmez.
Skolyoz ameliyatı “kişiye özel” olarak kararlaştırılan bir ameliyattır bu nedenle kişinin ameliyata uygun olup olmadığına ancak hekim karar verecektir. Son olarak skolyoz için hangi doktora ve bölüme gidilir sorusunun yanıtını da satır aralarımıza serpelim. Skolyoz teşhisi ve tedavisi için Ortopedi bölümüne başvurmak gerekir. Başvurunun ardından ilgili hekim gereken yönlendirmeyi sağlayacaktır.
Ameliyatsız Skolyoz Tedavisi Mümkün mü?
Ameliyatsız skolyoz tedavisi mümkündür hatta operasyon son çare olarak düşünülür. Operasyon süreci yetişkinlerde ve şiddetli vakalarda yürütülür ancak seyri olağan olan skolyoz hastalarında öncelik daima fizik tedavidedir. Diğer bir deyişle skolyoz ameliyat olmadan da düzeltilebilir.
Skolyoz Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?
Skolyozu olanlar ne yapmalı sorusunun pek çok yanıtı vardır. Bunlardan birkaçını aşağıda paylaşalım.
- Sporu hayattan tamamen çıkarmamalı ve doktorun önereceği egzersizleri belirli aralıklara yapmaya özen gösterilmeli
- Korse kullanımının gerektiği durumlarda dikkatli olunmalı ve hekimin önerdiği şekilde hareket edilmeli
- Özellikle beslenme konusunda dikkatli olunmalı ve dengeli, sağlıklı bir beslenme rutini benimsenmeli
- Nefes egzersizlerini düzenli olarak yapmalı ve göğüs bölgesine olan baskı minimuma indirilmeli. Özellikle akciğerlerin hastalıktan hasar almaması için dikkatli olunmalı
- Cep telefonu, tablet, bilgisayar gibi gereçlerle çok vakit geçirmemeli ve boynu, omzu ve sırtı daima kollamalı
- Yüzme gibi eklemleri fazla zorlayan sporlardan kaçınmalı
- Çanta gibi eşyaları tek omuzda taşımaktan kaçınmalı ve mümkünse ağırlık kaldırmamalı, vücuda ekstra ağırlık yüklememeli
- Yan ya da sırt üstü şekilde uyumalı ve özellikle yüzüstü uyumaktan kaçınmalı
- Germe ve esneme egzersizlerini doktorun önerdiği şekilde günlük rutine eklemeli
- İlaç kullanımlarını aksatmamalı ve düzenli olarak hekim kontrolüne gitmeli
Skolyoz Nasıl Önlenir?
Skolyoz hastalığının genel olarak beslenmeyle bir ilgisi yoktur ancak eğriliği önlemek için sağlıklı bir hayat arzını benimsemek de bir o kadar önemlidir. Düzenli egzersiz yaparak, omurga dostu bir duruş sergileyerek ve özellikle kambur oturmaktan kaçınarak omurga sağlığımızı koruyabiliriz.
Skolyoz Egzersizleri Nelerdir?
Skolyoz için evde egzersiz türleri vardır ancak skolyozun derecesine ve şiddetine bağlı olarak egzersizler çeşitlenir. Skolyoz egzersizlerini günlük rutininize eklemeden önce doktorunuzdan onay almayı unutmayı zira ters bir hareketle mevcut sağlığınızı daha kötü etkilemeniz de söz konusu olabilir.
Skolyoz için yapılabilecek egzersizlerden birkaçı aşağıdaki gibidir.
- Kedi – Deve Egzersizi: Emekleme pozisyonundayken beli çukurlaştırıp tekrar kamburlaştırarak yapılan bir egzersizdir.
- Germe Egzersizi: Dizlerin üzerinde dengede otururken kalçanın geriye alınıp her iki kolla öne uzanarak yapılan bir egzersizdir.
- Latissimus Dorsi Esnetme: Üst vücuttaki en büyük kas olan latissimus dorsinin esnetilerek rahatlaması hedeflenir.
- Abdominal Pres Egzersizi: Karın kasları ne kadar güçlü olursa sırt kasındaki baskı o kadar azalar. Bu nedenle güçlü karın kasını çalıştırmaya yönelik bir egzersizdir.
- Tek Kol Uzatma Egzersizi: Emekleme pozisyonundayken bir kolun öne doğru uzatılarak esnetildiği bir egzersiz türüdür.
- Tek Bacak Uzatma Egzersizi: Kol için yapılan esneme egzersizinin aynısının bacağa uygulandığı egzersiz türüdür.
Evde yapılan egzersizlerin yanı sıra skolyozu önlemede de etkili olan birtakım sporların benimsenmesi önemlidir. Örneğin yüzme özellikle skolyoz hastalarına önerilir. Tüm kaslar yüzme sırasında çalışır ve mevcut ağrıların azalması sağlanır. Güreş, kick-box ya da uzun mesafe koşmak özellikle skolyoz hastalarının kaçınması gereken egzersiz türlerindendir.
Skolyoz Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Skolyoz Hastalığı Ağrı Yapar mı?
Skolyoz hastalığı yalnızca görünüş olarak değil ağrı anlamında da olumsuz etkileri mevcuttur. Omurga yamukluğu ya da omurilik eğriliği bazı hastalarda ağrılara yol açabilir. Özellikle skolyozun eğrilik açısı arttıkça sırt ve bel bölgesinde birtakım ağrılar görülebilir.
Skolyoz Ağrısı Nasıl Geçer?
Omurga eğriliği hastalığı için skolyoz hareketleri, korse, fizik tedavi gibi tedavi yöntemleri vardır. Özellikle skolyoz egzersizleri ile hasta biraz daha rahatlayabilir. Skolyoz ağrısı dayanılmayacak boyuta ulaşırsa bu noktada hekim desteği almak önemlidir zira bilinçsizce içilen ağrı kesicilerin de olumsuz etkileri olabilir. Ağrıyı dindirmek için mutlaka hekiminize danışınız.
Skolyoz Düzelir mi?
Skolyoz hastalığının herhangi bir tedavi olmadan düzelme şansı yoktur. Bunun için omurga eğriliği fizik tedavisi ve skolyoz egzersizi önemlidir. Bazı vakalarda cerrahi müdahale de gerekebilir ancak tabloya geniş açıdan bakıldığında skolyoz hastalığının kendi kendine düzelmesi söz konusu değildir.
Skolyoz Genetik mi?
Skolyoz için genetik kökenli yapısal bir bozukluktur demek mümkündür. Herhangi bir duruş pozisyonunu sorunu, kişinin skolyoz olmasına neden olmaz aksine skolyozun varlığı kişinin duruş pozisyonunu eğri olmasına yol açar.
Skolyoz Tehlikeli mi?
Tedavi edilmeyen her hastalık bir süre sonra tehlike oluşturacaktır, skolyoz hastalığı da bunlardan biridir. Tedavi edilmezse bir süre sonra akciğere baskı yapabilir ve beraberinde çeşitli sağlık sorunlarını gündeme getirir. Bu nedenle skolyoz, üzerinde durulması ve tedavi edilmesi gereken ciddi bir hastalıktır.
Skolyoz Sonradan Olur mu?
Omurganın sağa ya da sola eğrilmesiyle karakterize olan skolyoz doğuştan olabildiği gibi ilerleyen yaşlarda da görülebilir. Diğer bir deyişle skolyoz için yalnızca doğuştan gelen bir hastalıktır demek doğru olmayacaktır; yaş ilerledikçe, kişinin hayatında sonradan da gelişebilir.
Skolyoz Bel Ağrısı Yapar mı?
Skolyoz, başta sırt ve bel olmak üzere çeşitli ağrılara yol açabilir. Özellikle eğrilik arttıkça kişinin ağrısı da paralel olarak artabilir. Bel ağrısı, skolyoz belirtilerinden biri olarak tanımlanır.
Skolyoz Bacak Ağrısı Yapar mı?
Skolyoz başta sırt ve bel olmak üzere vücudun belirli bölgelerinde ağrı yapabilir. Bu bölgelerden biri bacaklardır. Skolyoz nedeniyle sinirlere olan baskı artar ki bu da bacak ağrısı ve yorgunluk hissine yol açar. Yanı sıra bel kaslarında da birtakım spazmların varlığından da söz etmek mümkündür.
Skolyoza Korse Kullanılmalı mıdır?
Skolyoz tedavisinde en çok rastlanan durum kişinin korse takmasıdır. Ancak şunu unutmamak gerekir ki korse yalnızca tedaviye eşlik eden ve geçici bir çözümdür. Fizik tedavinin yanında destek olarak kullanılabilir ancak korse başlı başına skolyoz tedavisi için yeterli olmayabilir.
Skolyoz Hastaları Nasıl Yatmalıdır?
Skolyoz hastalarının yatış pozisyonu kilit bir öneme sahiptir. Mevcut olan omurga eğriliğini ilerletmemek için doğru bir yatış pozisyonunun belirlenmesi gerekir.
Genellikle skolyoz hastalarının sırt üstü yatması tavsiye edilir. Bu sayede omurgaya yüklerin eşit olarak binmesi amaçlanır. Bazı durumlarda hekim skolyoz hastasının yan yatmasını da önerebilir. Skolyoz hastasının yatış pozisyonunun nasıl olması gerektiğini hekimden öğrenmek daha doğru olacaktır.
Skolyoz Hastaları Nasıl Beslenmelidir?
Her hastalıkta olduğu gibi skolyoz hastalığında da sağlıklı ve düzenli bir beslenme rutininin benimsenmesi çok daha güzel sonuçlar doğuracaktır. Özellikle vücudun ihtiyaç duyduğu vitaminler alınmalıdır. Bunun için atılması gereken ilk adım tahlil yaptırmak ve vücudun hangi vitamine gereksinim duyduğunu belirlemektir.
Ardından vitamin eksikliğini giderecek besin ya da gıda takviyeleriyle vücut daima desteklenmelidir. Yanı sıra her hastalığın düşmanı olan alkol ve sigara tüketiminin tamamen ortadan kaldırılması ve sağlıklı bir beslenme rutinine geçilmesi ilk önemli reçetedir. Skolyozun derecesine, hastalığın öyküsüne ve mevcut sağlık durumunuza bağlı olarak beslenme reçetesi hekim tarafından verilir.
Skolyoz Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Skolyoz hastaları kişinin günlük aktivitesini sekteye uğrattığı gibi birtakım hayati fonksiyonlarında da gerilemeye yol açabilir. Ancak skolyoz hastasının ne kadar yaşayabileceğini önceden tahmin etmek güçtür. Çünkü ömre etki eden faktörler hastalığın derecesi ve kişinin mevcut sağlık durumudur.
Skolyoz zararları nelerdir?
Her hastalıkta olduğu gibi skolyoz hastalığında da erken teşhis çok önemlidir. Erken dönemde tanı alınan ve tedavi uygulanan tablolarda başarı oranı yüksek olacaktır. Ancak tedavi edilmediğinde birtakım zararların söz konusu olması kaçınılmazdır. Özellikle kronik bel ve sırt ağrıları ortaya çıkabilir yanı sıra kalp ve akciğer fonksiyonlarında da bozulmalar görülebilir.
Kişinin fiziksel olarak hareketleri kısıtlanabilir ve dış görünüş açısından yaşanan sorunlar bir süre sonra depresyona varan sonuçlara ulaşabilir.
Önemli Not: Bu içerik yalnızca bilgi amaçlıdır; herhangi bir tavsiye ya da tedavi önermez. Olası sağlık sorunlarını önlemek ve yanlış tedavilerden kaçınmak için en doğru bilgiyi mutlaka doktorunuzdan alınız.
