Polipler iyi huylu tümörler olarak bilinir. Vücudun bazı bölgelerinde polip görülebilir. Kalın bağırsak polipleri ise kolon ve rektumun iç duvarında kabartılar olarak karşımıza çıkar. Bağırsak polipleri tedbir alındığı sürece zararsızdır. Ancak ihmal edilen, tedavi edilmeyen polipler ileride daha büyük sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kalın Bağırsakta Polip Neden Oluşur?
Kalın bağırsak poliplerinin neden oluştuğuna dair kesin bir bilgi bulunmasa da yaş ve aile geçmişi risk faktörü olarak görülmektedir. Ayrıca yaşam tarzı da polip oluşmasına zemin hazırlayabilir.
- 50 yaş ve üzerinde olmak
- Ailede veya kişide polip geçmişi
- Ailede kolon kanseri geçmişi
- Uterus veya yumurtalık kanseri geçmişi
- Yüksek yağ içeren besinlerle beslenme
- Alkol ve sigara
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Obezite
- Tip 2 Diyabet
İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları ve Gardner Sendromu gibi hastalıkları geçirmiş olan kişilerde polip görülme riski daha yüksektir.
Kalın Bağırsakta Polip Belirtileri Nelerdir?
Kalın bağırsak polipleri çok büyümediği sürece belirti göstermez. Genellikle kanlı dışkı, rektum kanaması, karın ağrısı, aşırı gaz ve geçmeyen kabızlık veya ishal gibi belirtiler ortaya çıktığında, doktorunuz tarafından yapılacak kontroller esnasında polipler görülür.
Bahsettiğimiz belirtiler hemoroid ve diğer bağırsak hastalıklarının belirtileri ile benzer olduğundan doğru teşhis ve tedavi için mutlaka doktora başvurulmalıdır
Kalın Bağırsak Polipleri Nasıl Teşhis Edilir?
Kalın bağırsak poliplerinin erken teşhisi kansere dönüşme riskini azaltan en önemli faktördür. Dışkı testi, kolonoskopi veya sanal kolonoskopi ile kalın bağırsak polipleri teşhis edilebilir.
Kolonoskopi ile tarama testi hem güvenli hem de etkilidir. Eğer tarama sıklığı veya hangi testlerin yapılacağına dair sorunuz varsa doktorunuzla konuşabilirsiniz.
Kalın Bağırsak Poliplerinin Çeşitleri ve Kanser Riski
Kalın bağırsakta görülen 4 farklı polip türü vardır. Polip türleri şekillerine göre ayrılır ve kansere dönüşme riskleri vardır.
Familyal Adenomatöz Polip
Adenomatöz Polip kendi içinde 3 türe sahiptir; Tübüler Adenom, Villöz Adenom, Tübüvillöz Adenoma. Adenomatöz polip oluşumuna kusurlu bir gen neden olmaktadır ve bağırsak polipleri içinde kansere dönüşme riski en yüksek olan türdür. Mide, ince bağırsak ve on iki parmak bağırsağına da yayılma gösterebilir. Bu tür polip kişinin bağırsağında görüldüğünde doktor hemen kanser taraması ister. Eğer poliplerde hala kanserleşme olmadıysa ameliyat ile alınır ve kişinin düzenli olarak kanser taraması yaptırması istenir.
Hiperplastik Polip
Hiperplastik kanser riski düşük olan polip türündendir. İleri yaşlarda kalın bağırsak görülür ve boyutları küçüktür. Kanser geliştirme riski düşük olsa da doktorunuz sizden kanser tarama testi isteyebilir. Sağlık durumunuza göre hiperlastik poliplerin bağırsaktan alınması gerekebilir.
İnflamatuvar Polip (Psödopolip)
İnflamatuvar Bağırsak Sendromu olan kişilerde görülür. Yalancı polip grubunda yer alır ve kansere dönüşme riski düşük bir türdür. Ancak Crohn hastalığı veya Ülseratif Kolit olan kişilerin bağırsağında iltihabi bir durum olduğundan psödopoliplerin kansere dönüşme ihtimali olabilir.
Kalın Bağırsak Polipleri Nasıl Tedavi Edilir?
Bağırsak poliplerinin boyutu, şekli ve aile geçmişiniz tedaviye yön veren kriterlerdir. Genellikle polipler kanser riskine karşı ameliyat ile bağırsaktan uzaklaştırılır. Eğer polip kolonoskopi ile çıkarılmaya uygunsa aynı seansta bu işlem tamamlanabilir.
Polip tamamen bağırsaktan çıkarıldıktan sonra aynı yerde nüks etme ihtimali düşüktür. Ancak bu bağırsakta başka polip çıkmayacağı anlamına gelmez. Bu nedenle doktorunuz polip takibi için sizden belirli aralıklarla kolonoskopi isteyebilir.
Bağırsakta Polip Oluşmasını Engellemek için Yapılması Gerekenler
Kalın bağırsak poliplerinin ortaya çıkmasını önlemek için kesin bir yol olmasa da yaşam tarzında yapılacak düzenlemeler ile poliplere ve kolon kanserine karşı koruma sağlanabilir.
Sağlıklı ve Dengeli Beslenme: Aşırı yağlı yiyecekler, salam, sucuk veya sosis gibi işlenmiş etlerden uzak durulmalıdır. Kırmızı et aşırıya kaçmadan tüketilmelidir. Meyve ve sebze ağırlıklı, lif açısından zengin besinler yiyerek polip oluşumunu engelleyebilirsiniz.
Düzenli Egzersiz: Fazla kilonun birçok sağlık sorununa yol açtığı herkes tarafından bilinen bir durumdur. Düzenli egzersiz ile fazla kilolardan kurtulmak ileride oluşabilecek hastalıklara karşı yüksek oranda koruma sağlar. Haftada en az üç gün 30 dakika boyunca yürüyüş yapabilirsiniz.
Sigara ve Alkol: Kolon kanserine zemin hazırlayan ve poliplerin daha hızlı büyümesine neden olan kötü alışkanlıklar bir an önce bırakılmalıdır. Özellikle 40 yaşına gelmiş kişiler bu konuda daha dikkatli davranmalıdır.
Vitamin Değerleri: Kalsiyum, folik asit ve D vitamini polip oluşumunu engellemede önemli role sahiptir. Bu nedenle vitamin değerlerinize dikkat edin. Eğer tahlil sonucunda düşük çıkan bir değeriniz varsa doktorunuzun önerdiği vitaminleri kullanmayı ihmal etmeyin.
Stres: Her hastalığın altında yatan en büyük nedenin stres olduğunu biliyoruz. Stres bağışıklık sistemini zayıflattığı için vücudunuzda istenmeyen hastalıklar oluşabilir. Düzenli uyku uyuyarak, günlük hayatınızdan bir nebze de olsa stresi uzaklaştırabilirsiniz.
Günlük Kaç Saat Uykuya İhtiyacımız Var?
Bağışıklık Sistemi Nedir, Nasıl Güçlendirilir?
Poliplerin büyümesi ve kansere dönüşmesi uzun zaman alır. Bu nedenle kolon kanserini önlemek mümkündür. Sizde veya ailenizde kolon kanseri riski varsa, inflamatuvar bağırsak sendomu veya ülseratif kolit yaşıyorsanız kanser taraması yaptırarak tedbir alabilir, önleyici tedaviler ile kendinizi koruma altına alabilirsiniz.
Sağlıkla kalın.
