Bağımlılık yaptığı görüşlerine rağmen kahvesiz güne başlayamayanlar hatta gün içinde kafein alımı konusunda ciddi efor sarf edenler olarak kafeinin zararlarını görmek istemediğimiz bir gerçek. Biz işin daha çok uyandırma, ayıltma, kendine getirme kısmına odaklanmayı yeğliyor olsa da bugün kafein hakkında iyi / kötü olan ne varsa paylaşmaya kararlıyız!
Kafein içeren gıdalar, kafein içermeyen içecekler derken gerek yiyecek gerek içecek anlamında pek çok kafa karışıklığımız oluyor. Kafein denince akla ilk gelenlerden biri Türk kahvesi olsa da aslında pek çok yiyecekte de kafeine rastlamak mümkün.
Kafeinin faydaları, zararları, hangi yiyeceklerde ve içeceklerde olduğuna dair detaylara geçmeden önce kafein nedir kısaca tanımlayalım.
Kafein Nedir?
Kafein doğal olarak gelişen bir maddedir ve genelde bitkilerin yapısında bulunur. Uyandırıcı, ayıltıcı, insanı kendine getirici olarak bilinir. Tüm bunları sinir sistemini uyararak yapar ki bu noktada dinçlik kaçınılmazdır.
Bu dinçlik, zindelik her ne kadar günlük yaşantımızda çok işimize yarasa da altında yatan zararları da görmezden gelmemek gerekir zira kafeinin fazlası oldukça zarar. Zararlarını yazımızın ilerleyen satırlarında anlatacağız ancak öncesinde ne işe yaradığına kısaca bir göz atalım.
Kafeinin Yararları: Kafein Ne İşe Yarar?
Kafeinin başlı başına en büyük yararlarından biri vücuda zindelik vermesidir diyebiliriz. Enerjiye ihtiyacımız olan günlerde içeceğimiz bir sade Türk kahvesinin bizi zinde tutacağını hepimiz biliyoruz. Bu zinde tutma özelliğine bir de metabolizma çalıştırma özelliği eklenince iş daha da keyifli bir hale geliyor.
Kafeinin faydalarından birkaçını maddeler halinde verelim;
- Metabolizmayı hızlandırdığı düşünülür. Özellikle şekersiz içilen kahvelerin yağ yakıcı etkide olduğu bilinir.
- Ödem atmaya yaradığı düşünülür; özellikle yeşil çay bunun için biçilmiş kaftandır. Yeşil çayın içinde buluna kafeinin ödem atmayı desteklediğine inanılır.
- Aşırıya kaçmamak kaydıyla tüketildiğinde karaciğer başta olmak üzere pek çok organa iyi gelir, korur.
- Dikkat dağınıklığının önüne geçer ve konsantrasyon arttırmaya yarar.
- Baş ağrıları ve migren ataklarını da zaman zaman rahatlattığı bilinir.
- Yoğun spor sonrası oluşan ağrıları dindirdiği düşünülür. Aynı zamanda spordan önce içildiğinde yağ yakımını desteklediği bilinir.
- Deri ve zührevi hastalıkları iyileştirmede destek olduğu iddia edilir. Elbette bu durum bir iddiadan ibarettir zira hastalıkların tedavisinde yolumuza yalnızca bilim ışık tutacaktır.
Kafeinin Zararları Nelerdir?
Kafein ve zarar kelimesi bir araya geldiğinde aklımızda şu kelimeler cereyan eder; kafein bağımlılığı! Evet, kafein için bağımlılık noktasında bir madde olduğu söylenir. Kafeinin etkilerini ancak aşırı derecede tüketirsek görebiliriz. Günde bir fincan kahve ile yoğun bir kafein bağımlılığı çukuruna düşmeyiz ancak ne zaman ki fincan sayısı artar işte o zaman kafeinin zararlı etkilerinden mustarip oluruz.
Kafeinin zararlarından birkaçı ile devam edelim;
- Aşırı tüketildiğinde kalsiyum ve mineral kayıplarına yol açabilir ki bu da hastalıklara davetiye çıkarır.
- Uykusuzluğa yol açabilir. Özellikle yatmadan önce tüketilen kafein, uyku kaçırma ya da kalitesiz uykuya yol açma konusunda oldukça başarılıdır.
- İştah kaybına yol açabilir. Kilolu bireyler için her ne kadar bu durum cazip olsa da zararlı maddeleri aşırı miktarda tüketerek elde edilen zayıflık bir başarı değil aksine vücudumuza yaptığımız bir ihanettir; kilo vermenin tek kuralı sağlıklı yaşam + egzersizdir.
- Mide bulantısını tetikleyebilir zira mide salgılarını arttırıcı etkileri olduğu düşünülür.
- Aşırı miktarda kafein tüketimi tansiyon ve kalp başta olmak üzere çeşitli sorunlara yol açar.
Kafein Nelerde Var?
Kafeinin yoğun olarak kahve bazlı içeceklerde olduğu bilinse de aslında yiyeceklerde ve çaylarda da kafein bulunur. Kafein içeren gıdalardan bazıları;
- Çikolata ve çikolatalı ürünler
- Enerji içecekleri
- Filtre kahve dahil kahve çeşitleri
- Yeşil çay
- Kola
- Kakao
Kafeinsiz İçecekler Nelerdir?
Kafein içermeyen içeceklerden bazıları; beyaz çay, portakal çayı, elma çayı, yasemin çayı, ekinezya çayı, papatya çayı, ayran ve meyveli süt türevi içeceklerdir. Arama motorlarında merak edilen sorulardan biri de “Günlük ne kadar kafein zararlı?” sorusudur.
Günde 1000 mg'dan fazla kafein tüketiminin gerginlik seviyesini arttırdığı ve sinir yaptığı bilinir. Yanı sıra 1 fincandan fazla Türk kahvesi içmenin de bazı kişilerde çarpıntıya yol açtığı bilinir. Kronik bir rahatsızlığınız varsa ya da mide sorunları yaşıyorsanız kahve keyfinize başlamadan önce doktorunuza danışmanızda yarar olacaktır. İlgili hekimin önereceği miktarları aşmamanız, sağlığınız için atacağınız doğru adımlardandır.
Hamilelikte Kafein Tüketimi Zararlı mıdır?
Özellikle hamilelik döneminde kafein tüketiminin olması oldukça tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Kafein, plasenta aracılığı ile bebeğe geçer ve bebeğiniz bu maddeyi sindirmekte zorlanır. Zaman içinde uyku düzenini etkiler ya da hareketliliğine etki edebilir.
Hamilelikte kahve içmenin bebeklerde doğum kusurlarına yol açtığına dair de bir inanış vardır. Peki hamilelikte Türk kahvesi içilir mi? Hamilelik süreci ve kafein arasındaki ilişkiye dair tüm detayları kaleme aldığımız yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
Kafein Baş Ağrısı Yapar mı?
Az miktarda kafein tüketmek, dozu yüksek baş ağrılarına yol açmayacaktır. Ancak aşırı miktarda kafein tüketmenin baş ağrılarını tetiklediğini söylemek mümkündür. Kafein ve baş ağrısı arasındaki bağlantı, tüketim miktarına bağlı olarak şekillenecektir.
Kafein Günde Ne Kadar Alınmalı?
Günlük kafein miktarı alımı, aslında sağlığınız için kilit bir öneme sahiptir. Yapılan araştırmalara göre yetişkinler için günlük tüketilmesi gereken kahve miktarının 300 mg'ı geçmemesi önerilir. Ancak bu oran, kronik rahatsızlığı olanlar ya da sağlık sorunu yaşayanlar için değişiklik gösterebileceğinden doktorunuza danışarak sizin için en uygun olan miktarı öğrenmeniz daha doğru olacaktır.
Kafein Kilo Verdirir mi?
Öncelikle şunu söylemek gerekir ki kilo vermeyi tetikleyen “mucize” bir ürün yoktur; kilo ancak sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz ile verilebilir. Elbette bazı yan ürünlerden zaman zaman destek alınabilir ancak kafein gibi ürünler için direkt olarak zayıflatır demek doğru olmayacaktır.
Metabolizmayı arttırıp, yağ yakımını hızlandırdığına dair birtakım görüşler mevcuttur ancak günün sonunda konu sağlığınız olunca daima hekim önerileri ile ilerlemeniz çok daha doğru olacaktır.
Kafein Bağımlılık Yapar mı?
Kafein, beyinde uyarıcı bir etkiye sahiptir. Bu uyarıcı etkiler, bir süre sonra bağımlılık yapıcı bir hale dönüşebilir. Kafein miktarı arttıkça, bağımlılık yapıcı etkisinin de artacağını söylemek mümkündür.
Kafein Kalbe Zarar Verir mi?
Kafeinin fazla tüketilmesi, kalp atışının hızlanmasına yol açabilir. Bu nedenle her şeyde olduğu gibi kafein tüketiminde de aşırıya kaçmaktan kaçınmak gerekir zira kalp dahi pek çok organ için zamanla tehdit unsuru olabilir.
Kafein Depresyona İyi Gelir mi?
Depresyonu geçirme görevini kafeine yüklemek doğru olmayacaktır zira depresyon gibi ruh sağlığı sorunları için en doğru adres ilgili hekim olacaktır. Kafeinin depresyon, motivasyon kaybı ve sinirlilik gibi ruh hali sorunlarına bir nebze olsun iyi geldiği söylenir ancak en doğru bilgi için doktorunuza danışmanızda yarar olacaktır.
Kafeinin Vücuda Etkileri Nelerdir?
Kafein için doğal bir uyarıcı tabirini kullanabiliriz; beyni uyararak kişinin zinde olmasına yardımcı olur. Yanı sıra hafızayı güçlendirdiği ve odaklanmayı arttırdığı bilinir. Kafeinin vücuda etkilerinden birkaçı;
- Sinir sistemine etki eder
- Kan basıncını etkiler
- Metabolizma hızlandırıcı özelliğe sahiptir
Önemli Not: Bu içerik yalnızca bilgi amaçlıdır; herhangi bir tavsiye ya da tedavi önermez. Olası sağlık sorunlarını önlemek ve yanlış tedavilerden kaçınmak için en doğru bilgiyi mutlaka doktorunuzdan alınız.
