İş yerinde fazla mesai yapıyor ve stresli bir ortamda mı çalışıyorsunuz? Bu durum sağlığınızı ve kişisel yaşamınızı etkilemeye mi başladı ? Sizde iş stresi yaşıyor olabilirsiniz.
İş Stresi Nedir?
İş stresi tanımını şu şekilde yapmak mümkündür; işin gereklilikleri, çalışanın yeterliliği, beklentileri ve motivasyonu ile uyuşmadığında ortaya çıkan duygusal yük. İş stresi için “yük” benzetmesini yapmak çok da yanıltıcı olmayacaktır zira yaşanan olumsuzlukların içinde bir şeyleri iyi yapmaya çabalamak insanın sırtında büyük bir yük unsurudur.
İş Yerinde Stres Yaratan Etkenler
İş yerinde stres yönetimi yapamıyorsanız dahası, şartlar bu yönetime pek elvermiyorsa işler biraz karışmış demektir. İş stresi oluşmasına yol açan onlarca neden vardır. İş stresi faktörlerinden birkaçı;
- İş yerinde iletişimin az olması
- İlk iş günü stresi
- Destek eksikliği
- Mobbing olarak tanımlanan kişiye uygulanan psikolojik baskılar
- Uzun saatler süren mesailer
- Birkaç personelin yapması gereken işi tek bir kişiye yüklemek
- Kötü çalışma ortamı
- İş yerinde ayrımcılık
- Motivasyon kaybı yaşanacak durumların cereyan etmesi
- Maddi açıdan beklentinin karşılanmaması
- Fiziksel ve ruhsal açıdan olumsuz etkileşime yol açan durumların varlığı
İş Stresinin Neden Olduğu Olumsuzluklar
İş stresi ile başa çıkmanın yollarına y a da iş stresini yenmenin yollarına baktığımızda aklımıza gelen ilk çözümün “stresle baş edebilme” olduğunu görüyoruz ancak her gördüğümüzü uygulamak o kadar da kolay olmuyor.
İş stresi yalnızca büyük bir psikolojik baskı oluşturmakla kalmaz aynı zamanda fiziksel olarak da vücudun birtakım sinyaller vermesine yol açar. Örneğin sırt ve boyun ağrıları şiddetlenebilir. Bunun tek nedeni masa başında saatlerce çalışmak değildir; stresin yarattığı gerginliğin vücudumuzda gerilmelere yol açmasıdır.
Uyku düzeninde bozulma, yalnız kalma isteği, zaman zaman şiddetlenen ağlama atakları, iştahsızlık, çarpıntı, mide sorunları, alerjiler ve romatizmal ağrılar da işyerindeki stresin vücudumuza sirayet şekillerinden biridir. İşyerindeki kronik stres kaynaklarını yok etmeden bu olumsuzlukların çözümünü bulmak da bir o kadar güç olacaktır.
Fazla Mesai ve Kalp Hastalığı Arasında Bir Bağlantı Var mı?
- Uyku problemleri,
- Kaygı ve depresyon,
- Kalp-damar problemleri,
- Diyabet,
- Yüksek kan basıncı ve
- Obeziteye yol açan aşırı stresin, iş yaşamı kaynaklı olduğunda kalp krizi riskini yüzde 23 artırdığı belirtilmektedir.
Yayınlanan yeni bir araştırmaya göre günde 10 saatten fazla çalışmak ile kalp hastalığı arasında güçlü bir bağlantı vardır. Yapılan bir başka araştırmaya göre standart 7 saatlik mesai süresinin 3 saat veya daha fazla üstüne çıkan kişilerin yüzde 60'ının kronik kalp hastalığına sahip olduğu görülmektedir.
İş yerindeki stres normal strese göre daha yoğun hissedilir. İş yerindeki stresin daha yoğun hissedilmesi, beynin stres algısını da yükseltmektedir. Beyin, bu yüksek stresi işlerken vücudun strese cevap veren kısımlarını daha çok uyarmaktadır.
İş Stresi Sağlığı Nasıl Etkiler?
İş yerinde uzun saatler geçirmek ve sürekli baskı altında kalmak kalp rahatsızlıklarına yol açtığı için oldukça tehlikelidir. Fazla stresli bir iş ortamında çalışan ve iş yerinde fazla zaman geçiren çalışanlar, stres ve baskı ile başa çıkabilmek adına fiziksel hareketsizlik, sigara tiryakiliği, abur cubur tüketimi ve şekerli yiyecek tüketimi gibi alışkanlıklar kazanmaktadır. Kazanılan olumsuz alışkanlıklar da kalp hastalığına direkt davetiye çıkaran yüksek kolesterol ve kan basıncı değerlerine sebep olmaktadır.
İstatistiklere göre işten kaynaklı stres genellikle yöneticilerde veya profesyonel olarak çalışanlarda ortaya çıkıyor. Müşterileri kaybetmek istemedikleri için fazladan mesai yapıp, kendi sağlıklarını arka plana atmaktalardır.
İş Stresi Belirtileri ve Semptomları
Peki stresli olup olmadığınızı nasıl anlarsınız? Size ana hatlarıyla bir belirti ve semptom listesi verebiliriz. Eğer bunların bazılarını kendinizde görüyorsanız:
- En ufak bir problem karşısında bile sinirleniyorsanız
- Kendinizi bunalmış hissediyorsanız
- Sürekli endişeliyseniz
- Panik atak durumları oluşmaya başladıysa
- Kendinizi sürekli asabi, huysuz ve yorgun hissediyorsanız çeşitli önlemler almanızda fayda var.
Stres kaynaklarından etkilenme düzeyi bireyden bireye farklılık gösterebilir. Araştırmalar stres düzeyinin düşmesinin iş performansını olumlu etkilediğini ortaya koymaktadır. Stres düzeyinin artmasıyla birlikte çalışanların bedensel ve psikolojik sağlıklarının bozulduğu ve örgütsel performanslarının da düştüğü, bu duruma bağlı olarak işe devamsızlığın arttığı görülmektedir.
Örneğin; stresli insanlar çok asabi olabilir. En ufak bir problemde bile ipleri koparabilirler. Sürekli grip olup enfeksiyon kapabilirler. Bu tür fiziksel hastalıklar vücudunuzun size verdiği sinyallerdir.
Stresin mümkün olan tüm yan etkilerini açıklamak zordur ama en önemlisi vücudunuzdan gelen işaretlere kulak vermenizdir. Vücudunuzda bir değişiklik varsa, bir stres semptomu gözlemliyorsunuz bu durumu kabullenmeniz önemlidir. Stres kontrol teknikleri öğrenmeniz sizin için faydalı olacaktır. Eğer attığınız adımlar stresinizi kontrol altına almanıza yardımcı olamıyorsa, sağlığınızı korumak için gerekli değişiklikleri yapmalısınız.
Sağlıkla kalın.
