Kalp ritminizi koordine eden elektriksel uyarılar normal şekilde hareket etmediğinde aritmiler meydana gelebilir. Bu durum; kalbin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz bir ritimle atmasına neden olur. Çoğu aritmi zararsız olsa da, bazıları ciddi ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir. Bir kalp atışı çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz olduğunda, kalp vücuda yeterince kan pompalayamayabilir.
Kalbinizde ritim bozukluğu neden olur diye merak edebilirsiniz. Ancak kalpte çarpıntı, hızlı atma veya farklı bir sorun hissederseniz bir doktora görünmek en iyi seçenektir. Doktora gitmeden önce kalpte ritim bozukluğu hakkında daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Aritmi Nedir?
Kalbin kendi elektrik sistemi vardır. Elektriksel uyarılar, tüm vücudunuza kan pompalamak için kalbinizin atmasını sağlamak için gereklidir. Kalbinizde ikisi sağda ve ikisi solda olmak üzere dört oda vardır. İki üst bölmesi (kulakçık) ve iki alt bölmesi (karıncık) vardır. Sağlıklı bir kalpte, düzenli elektrik sinyalleri, bu dört odanın dakikada 60 ile 100 atımlık sabit bir ritimde kasılmasına ve gevşemesine neden olur.
Aritmi, kalbin elektrik sistemindeki bir arızadır ve kalbinizin pompalama ritmini etkiler. Anormal elektriksel aktivite, kalp kasının çok hızlı, yavaş veya düzensiz bir şekilde atmasına neden olur.
Sağlıklı bir kalpte, kalp atışınızı hissetmezsiniz. Bu nedenle, kalbinizin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz attığını hissediyorsanız, doktorunuza görünmelisiniz. Çoğu aritmi yaşamı tehdit etmez, ancak yine de her belirtiyi dikkate almak gerekir.
Taşikardi Nedir ve Taşikardi Nedenleri Nelerdir?
Taşikardi; kalbin dinlenme halinde dakikada 100 defadan fazla atmasına neden olan anormal derecede hızlı bir kalp atışıdır. Üç tür taşikardi vardır: sinüs taşikardi, supraventriküler taşikardi ve ventriküler taşikardi. Kalbin elektriksel uyarılarının normal sırasındaki değişiklikler, bu kalp ritmi probleminin her üç türüne de neden olur.
Aritmi Türleri Nelerdir?
Aritmiler, kalbin pompalama ritmini kontrol eden elektrik sistemindeki bir dizi anormalliktir. Kalp ritim bozuklukları neden oldukları kalp atış hızına göre sınıflandırılırlar. Hızlı kalp atışı (taşikardi), yavaş kalp atışı (bradikardi) veya düzensiz kalp atışı gibi pek çok kalp aritmi türü vardır.
Atriyal Fibrilasyon
Kalbin üst odacıklarındaki anormal elektriksel aktivite, kalbin elektrik sistemini etkiler. Bu, kalbin elektriksel mesajlarının kaotik olmasına neden olur. Sonuç olarak, kalbin en üst iki odası (kulakçıkları) kasılmak yerine seğirir. Atriyum, kalbin alttaki iki odacığı (ventriküller) ile hızla ve ritim dışında atar.
Atriyal Çarpıntı
Atriyal çarpıntı, atriyal fibrilasyona benzer. Ancak bu durumda kalp ritimleri, atriyal fibrilasyondaki anormal ritme göre daha düzenli ve daha az kaotiktir. Bazen bir atriyal çarpıntı atriyal fibrilasyona dönüşebilir.
Ektopik Kalp Atışları
Bu aritmi, kalbiniz bir atışı kaçırdığında veya fazladan bir atış eklediğinde ortaya çıkar. Ektopik atımlar, üst (kulakçık) veya alt (ventrikül) kalp odalarında meydana gelebilir. Bu sağlıklı bireylerde de görülebilir.
Paroksismal Aritmiler
Bu, aritminin aniden başlayıp durduğu zamandır. Paroksismal aritmi epizodları saniyeler, dakikalar, saatler veya bir haftaya kadar sürebilir. Paroksismal aritmilerin belirli tetikleyicileri olabilir.
Kalp Bloğu
Atriyoventriküler (AV) kalp bloğu ve dal bloğu olarak da bilinen kalp bloğu, kalbin elektrik mesajlarının gecikmesi veya tıkanmasıdır. Bu, kalbinizin anormal şekilde pompalamasına veya kalp atış hızınızın dakikada 60 atışın altına düşmesine neden olabilir.
Uzun QT sendromu, Brugada sendromu ve Wolff-Parkinson-White (WPW) sendromu
Bunların her biri hızlı ve düzensiz kalp atışlarına neden olabilir. Bu sendromlar, kalp elektrik sistemindeki bayılma nöbetlerine ve hatta kalp durmasına neden olabilecek belirli bir anormallikle ilgilidir.
Supraventriküler Taşikardi (SVT)
Bunlar, kalbin kulakçıklarındaki anormal elektriksel aktivitenin neden olduğu bir grup aritmidir. SVT, kalp atış hızının aniden artarak dakikada 100 atışa çıkmasına neden olur.
Sinüs Taşikardisi (Tachybrady sendromu)
Sinüs taşikardi, kalbinizin elektrik sisteminin bir parçası olan doğal kalp pili (sinüs düğümü) ile ilgili bir sorun nedeniyle oluşur. Bu taşikardi türü, kalp atış hızının çok hızlıdan çok yavaşa değişmesine neden olur.
Ventriküler Taşikardi
Bu aritmi, kalbin ventriküllerindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Ventriküler taşikardi, çok hızlı başlayıp saniyeler sürebilen veya daha uzun süre devam eden hızlı bir kalp atışına neden olur.
Ventriküler Fibrilasyon
Ventriküler fibrilasyon, kalbin ventriküllerinde çok hızlı, düzensiz ve etkisiz bir pompalama ritmine neden olan anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Kalp etkili bir şekilde pompalanmadığında, kalp durması meydana gelir ve kalp ritmini yeniden başlatmak ve kişinin hayatını kurtarmak için acil tedavi gerekir.
Kalpte Ritim Bozukluğu Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Düzensiz bir kalp atışı, aritmi veya başka bir kalp rahatsızlığının belirtisi olabilir. Bu nedenle, kalbin teklemesi, çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz atması hissedildiğinde, doktora gidilmesi gerekir.
Zaman zaman, sağlıklı bir kalbi olan kişilerde, duygusal veya fiziksel stres döneminde düzensiz kalp ritmi veya çarpıntı olabilir. Bu son derece normaldir. Dikkat çekici çarpıntılar, mutlaka ciddi bir sorununuz olduğu anlamına gelmez.
Kalp Ritim Bozukluğu Belirtileri ve Taşikardi Belirtileri
- Kaygı
- Göğüs ağrısı
- Bayılma (senkop)
- Yorgunluk
- Göğüste çırpınma veya çarpma
- Sersemlik veya baş dönmesi
- Bilekte hissedilen hızlı kalp atışı (taşikardi)
- Bilekte hissedilen yavaş kalp atışı (bradikardi)
- Nefes darlığı
- Terlemek
Aritmiye Yol Açabilecek Durumlar
- Kalp krizi
- Doğuştan kalp hastalığı
- Koroner kalp hastalığı
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Kalp yetmezliği
- Obstrüktif uyku apnesi (OSA)
- Yapısal kalp anormallikleri - örneğin kardiyomiyopati, kapak hastalığı veya önceki bir kalp krizinden kaynaklanan yara izi gibi.
- Tiroid problemleri
Kalp Ritim Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Aşağıdaki durumlar düzensiz kalp atışlarına sebep olabilir:
- Alkol
- Kafein
- Nikotin (sigara veya e-sigara)
- Yorgunluk
- Soğuk algınlığı veya grip gibi hastalıklar
- Bazı ilaçlar (reçetesiz veya reçeteli).
- Stres (fiziksel veya duygusal).
Aritmi için Risk Faktörleri
- Yaşlanma
- Aşırı kilolu olmak
- Çok fazla alkol veya kafein içmek
- Madde bağımlılığı
- Elektrolit dengesizliği
- Genetik
- Sigara içmek
- Reçetesiz satılan soğuk algınlığı ve alerji ilaçları
- Kilo verme veya besin takviyeleri gibi bazı ilaçlar ve takviyeler
- Stres veya kaygı.
Kalp Ritim Bozukluğu Teşhisi
Kalp ritim bozukluğu teşhis etmek için doktorunuz belirti ve semptomlarınızı gözden geçirecektir. Fiziki muayene sonrası kalp ritim bozukluğu olduğunu doğrulamak için aşağıdaki testler gerçekleştirebilir:
Elektrokardiyogram (EKG): Bu test, kalbinizin elektrik sinyallerini ve kalp atışınızdaki her bir elektriksel fazın zamanlamasını ve süresini ölçer.
Holter monitörü: Taşınabilir bir EKG ile24 saat veya daha uzun süre kalbinizin aktivitesini kaydeder.
Olay kaydedici: Taşınabilir bir EKG ile kalbinizin aktivitesini haftalardan aylara kadar kaydeder.
Ekokardiyogram: Bu test kalbinizin hareketli resimlerini oluşturur. Kalbinizdeki yapısal kalp hastalığını veya kan pıhtılarını teşhis edebilir.
Döngü kaydedici: Kalbinizin elektriksel aktivitesini sürekli olarak kaydetmek ve anormal kalp ritimlerini tespit etmek için göğüs bölgesinde cildinizin altına yerleştirilir. Stres testi (egzersiz testi): Bu test, egzersizle tetiklenen aritmileri ölçer.
Eğimli masa testi: Bu test, bir masaya düz yatarken kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı ve ayağa kalktığınızda kalbinizin nasıl tepki verdiğini izler.
Elektrofizyolojik test ve haritalama: Bu testte elektrotlar, elektriksel uyarıların kalbinize yayılmasını haritalandırabilir. Doktorlar, kalpte bir ritim bozukluğunu tetiklemek için elektrotları kullanabilirler.
Aritmi Tedavisi Nedir ve Ritim Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
Aritmi tedavisi yalnızca aritmi yaşamı tehdit ediyorsa veya önemli semptomlara veya ciddi sağlık sorunlarına neden oluyorsa gerekli olabilir. Tedavi, aritminin nedenine ve sağlığınızı nasıl etkilediğine bağlıdır. Bunlar şunları içerir:
Elektriksel kardiyoversiyon: Kalbin normal elektrik ritmini eski haline getirmek için genel anestezi altında göğse elektrik şoku verilir.
Kateter ablasyonu: Kalbin içinde anormal ritme neden olan alanı yok etmek (çıkarmak) için bir kateter kullanılan ameliyat türüdür.
İlaç Tedavisi: Kalbin ritmini normalleştirmek veya kalp atış hızını yavaşlatmak için ilaçlar alınabilir.
Pacemaker: Kalp pili düzenli bir kalp ritmini sürdürmek için kalbi elektriksel olarak uyaran, küçük bir cihaz.
İmplante edilebilir kardiyak defibrilatör (ICD): Anormal kalp ritimlerini sürekli izlemek ve düzeltmek için kullanılan cihaz.
Harici Defibrilasyonu (AED): Bir kalp durmasında kalp ritmini 'sıfırlamak' için hafif bir elektrik akımı sağlar.
Kalp Ritim Bozukluğu Tedavisini Tamamlayıcı Sağlık Sigortası Karşılar mı?
Kalp ritim bozukluğu tedavisi tamamlayıcı sağlık sigortası kapsamında yer alır. Buradaki kritik nokta hastalığın poliçe süresi içerisinde çıkmış olmasıdır. Tamamlayıcı sağlık sigortası poliçe döneminden önceki hastalıkları kapsamaz.
Ritim Bozukluğu Ne Zaman Tehlikelidir?
Aritmiler, işlev görme yeteneğinizi etkileyebilecek ciddi semptomlarla ilişkilendirilebilir. Kan akışında sorun olması beyne, kalbe ve diğer organlara hasar verebilir. Düzensiz kalp atışları sık veya kronikse, çok ciddi olabilirler. Zamanla aritmiler daha kötü hale gelebilir. Kontrolsüz hızlı aritmiler ise zamanla kalp zayıflığına neden olabilir. Bazen de bir aritmi altta yatan başka bir durumun belirtisidir.
Aritmi teşhisi konulduysa, birçok sorunuz olabilir. Durumunuzun ne kadar ciddi olduğunu ve gelecek için ne anlama geldiğini merak edebilirsiniz. Korku, kaygı ve düşük ruh hali gibi birçok duyguyu hissetmek normaldir. Bu duygular iki haftadan uzun sürerse doktorunuzla konuşun. Durumunuzu yönetmenize ve sahip olabileceğiniz endişeleri gidermenize yardımcı olmak için tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Durumunuzu yönetmeye yardımcı olmak için şunları yapabilirsiniz:
- Aritminizi ve tedavisini anlamak için doktorunuza sorular sorun.
- Aritmi tetikleyicilerinizi belirleyin.
- Alkol alımından kaçının veya azaltın.
- İlaçlarınızı daima reçeteye göre alın.
- Ne zaman acil yardımı arayacağınızı bilin.
- Fiziksel olarak aktif kalın.
- Aritmi yönetiminde de önemli olduğu için kalp krizi için risk faktörlerinizi yönetin.
- Kalp sağlığı hakkında eğitimler alın.
Kalp Ritim Bozukluğu Olanlar Ne Yemeli?
Sağlıklı beslenme için değişiklikler yapmak, kalp sağlığınızı iyileştirmenize ve yaygın bir kalp ritmi bozukluğu rahatsızlığınız varsa sağlıklı bir yaşam yaşamanıza yardımcı olabilir.
Aşağıdaki yiyecekler sağlıklı bir yaşam için yardımcı olabilir:
- Meyveler
- Sebzeler
- Tam tahıllar
- Az yağlı veya yağsız süt ürünleri
- Yağsız et, kuruyemiş ve fasulye gibi proteinler
- Tuz oranı düşük yiyecekler
Ek olarak, doktorunuz atriyal fibrilasyonunuz varsa alkolü sınırlamanızı veya kaçınmanızı tavsiye edebilir, çünkü alkol bazı kişilerde sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca doktorunuz kalp ritim bozukluğu tedavisi için sigarayı bırakmak, düzenli fiziksel aktivite yapmak, sağlıklı kilonuzu korumak, kolesterol ve kan basıncı seviyenizi kontrol altında tutmak gibi diğer sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerini de önerecektir.
Kalp ritim bozukluğu hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla kalın.
