Günümüzde teknolojik gelişmelere bağlı olarak hareketsiz bir yaşam tarzı benimsenmektedir. Hareketsiz yaşam tarzından en çok etkilenen gruplardan biri de çocuklardır.
Çocukluk, bebeklikten sonra gelişim sürecinin en hızlı yaşandığı dönemdir. Bu süreçte edinilen kazanımlar bireylerin ileriki yaşlarında sergiyecekleri tutum ve davranışların temelini oluşturmaktadır. Çocukluk çağında düzenli yapılan spor, hem bedensel hem de psikolojik gelişme sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlanmasına katkı sağlar.
Çocuklar için Spor Yapmanın Faydaları Nelerdir?
Günümüzün en önemli problemleri arasında yer alan teknoloji bağımlılığı; fiziksel aktivitenin azalmasına ve buna bağlı olarak çocuklarda obezite, diyabet, dikkat eksikliği gibi rahatsızlıkların artmasına yol açtı. Uzun süre ekrana maruz kalan çocukların sadece bedensel sağlıklarının değil sosyal ilişkilerinin de zayıfladığı bilinen gerçekler arasındadır.
Çocuğunuzu günümüz şartlarının olumsuz etkilerinden spor ile koruyabilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre çocukluk döneminde yapılan sporun, fiziksel, bilişsel ve psikolojik gelişime büyük katkıları olduğu görülmüştür.
Sporun çocuklar için faydalarını 3 farklı başlıkta incelemek gerekir:
Çocuklarda Sporun Fiziksel Faydaları
- Kuvvet ve dayanıklılığı artırır.
- Kas ve kemik sistemi sağlıklı gelişir.
- Statik ve dinamik denge becerisini geliştirir.
- Kalp ve damar sistemini geliştirir.
- Yorgunluğa karşı direnç artar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kilo kontrolü sağlanır böylelikle ileriki yaşlarda görülebilecek kronik hastalıklar için önlem alınır.
- Obezite riskini azaltır.
- Uyku düzenine katkıda bulunur.
Çocuklarda Sporun Psikolojik Faydaları
- Kişisel gelişimi destekler.
- Karakteri şekillendirir.
- İşbirliği yapmayı öğretir.
- Sosyalleşme sürecini kolaylaştırır.
- Cesareti artırır.
- Saldırganlık dürtülerini, sosyal kurallara uygun bir şekilde boşaltmayı öğretir.
- Kaygılarından uzaklaşır.
- Öz benliği gelişir.
- Güven ve sorumluluk duygusu artar.
- Depresyon ve anksiyete gibi rahatsızlıkların giderilmesini sağlar.
- Sigara ve madde bağımlılığından uzak tutar.
Çocuklarda Sporun Bilişsel Faydaları
- Spor, teknik ve taktik geliştirme gibi beyinsel fonksiyonları güçlendirir.
- Bedensel-kinestetik zeka ile uzamsal zekanın gelişmesine katkı sağlar.
- Yürüme, tırmanma, sıçrama gibi kaba motor becerilerinin gelişmesini sağlar.
- Hafızayı güçlendirir.
- Yaratıcı düşünme ve problem çözme yeteneğini geliştirir.
- Zamanı daha doğru kullanmayı öğrenir.
Ebeveynler Çocuklarını Spora Yönlendirirken Nasıl Yol Göstermelidirler?
Çocuğunuzu spora yönlendirmeden önce mutlaka genel bir sağlık kontrolünden geçirmenizi tavsiye ediyoruz. Çocuğunuzun spor yapmaya engel teşkil edebilecek bir rahatsızlığının olup olmadığından emin olmanız gerekir. Çocuğunuzun spor yapmasını engelleyecek bir rahatsızlığı yoksa yaşı, anatomik yapısı ve ilgi alanı göz önüne alınarak hangi alanda spora başlaması gerektiğine karar verilmelidir.
Çocuğunuzu spora yönlendirirken yapmanız gerekenler şu şekildedir:
- Çocuğunuza anlayabileceği bir dil ile sporun faydaları anlatılmalıdır.
- Sporun bir ders olmadığı, eğlenceli ve sağlıklı bir aktivite olduğu anlatılmalıdır.
- Spora başlamadan önce ve spor yaptığı süre boyunca çocuğunuzu cesaretlendirin.
- Spor yapması için baskı uygulamayın, spor yapması için önüne motive edici hedefler koyun.
- Çocuğunuzun keyif alacağı spor branşını keşfedebilmesi için birçok branşta spor yapmasına müsade edin.
- Ailecek spora başlayarak çocuğunuzun spor alışkanlığı kazanmasına destek olabilir, yaşam boyu spor yapma alışkanlığı edinmesini sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuzun durumunu değerlendirmek ve ilgi alanını keşfetmek için pedagojik formasyonu olan spor eğitmenlerinden tavsiye alabilirsiniz. Böylelikle çocuğunuzu doğru branşa yönlendirebilir, ulaşabileceği hedefler belirleyerek spor yapmasını keyifli hale getirebilirsiniz.
Çocuklar İçin En İyi Egzersizler
Erken çocukluk dönemindeki çocuklar için bütün vücut hareketlerini içinde barındıran, büyük kas gruplarını çalıştıran aktiviteler tercih edilmelidir. 2-6 yaş arası çocuklar ilk olarak jimnastik, yüzme veya atletizm branşında spora başlayabilir.
Çocuklarda Yaş Gruplarına Göre Aktiviteler
2-3 Yaş Spor Aktiviteleri
Genellikle oyun içerikli spor aktiviteleri yaptırılmalıdır. Açık havada koşma, atlama, yakalama ve zıplama gibi aktiviteler tercih edilmelidir.
4 Yaş Spor Aktiviteleri
Çocukların büyük kas gruplarını çalıştırabileceği aktiviteler tercih edilmelidir. Koşma, atlama, zıplamanın yanı sıra biraz daha karmaşık dans, jimnastik ve yüzme tercih edilmelidir.
5-7 Yaş Spor Aktiviteleri
Bu yaş grubu için bireysel sporlar daha uygundur. Fiziksel dengenin gelişimi ve dikkat süresinin uzamasıyla beraber hareketli nesneleri daha iyi izleyebilir, yakalayabilirler. İp atlama, seksek, jimnastik ve bisiklete binme gibi aktiviteler tercih edilmelidir.
8-10 Yaş Spor Aktiviteleri
Orta çocukluk döneminde takım sporlarına, temel spor hareketlerinin öğrenilmesine yönelik aktivitelere yönlendirilmelidirler. Kompleks figürler içeren danslar, futbol, basketbol, tenis, yüzme, binicilik gibi spor branşları tercih edilmelidir.
Ergenlik öncesi ve ergenlik döneminde takım sporları ve atletizm tercih edilebilir. Çünkü takım sporları, ergenlik döneminde artan stres ve kaygının azalmasını sağlar. Böylelikle ergenlik dönemindeki çocuunuzla daha sağlıklı bir ilişki kurabilirsiniz.
Çocuk Gelişiminde Sporun Önemi İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Çocuklara spor alışkanlığı nasıl kazandırılır?
Çocuklarımıza spor alışkanlığı kazandırmak için öncelikle onlara örnek olmalıyız. Ailecek spor yapmak çocuğunuz için keyifli bir aktivite haline dönüşebilir. Birlikte doğa yürüyüşlerine çıkabilir, deniz kenarında koşu yapabilir veya çocukla birlikte spor yapmaya uygun salonlarda eğitmen eşliğinde spor yapabilirsiniz. Çocuğunuz ile birlikte spora başlayarak, çocuğunuzun sporu sevmesini sağlayabilir, hayatının bir parçası haline getirebilirsiniz.
Spor yapmak çocukların beden gelişimini nasıl etkiler?
Çağımızın en büyük sorunlarından biri olan obezite, teknolojinin gelişimi ile çocukların da hareketsiz kalmalarına sebep olmaktadır. Spor ve fiziksel aktivitelerden uzak duran çocukların obeziteye ve diğer hastalıklara yakalanma riski spor yapan çocuklara göre çok daha fazla olduğu kanıtlanmıştır.
Spor yapan çocukların dengeli ve sağlıklı beslenmesi sağlanarak kilo alımı kontrol altına alınır. Ayrıca erken yaşta başlanan sporun kas ve kemik gelişimi üzerinde oldukça olumlu etkisi olduğundan çocuklar sağlıklı bir şekilde büyür. Bedenin sağlıklı gelişimi, sosyal ve psikolojik gelişime de olumlu etki eder.
Spor yapan çocuklar kolay arkadaş edinebilir mi?
Spor yapan çocukların, spor yapmayan çocuklardan çok daha sosyal olduğu gözlemlenmiştir. Sosyal yönden gelişimi yüksek çocukların özgüvenleri artar ve özgüvenleri sayesinde daha çabuk arkadaşlık kurabilirler.
Beden eğitimi çocukların becerilerinin gelişimine nasıl katkı sağlar?
Erken yaşta spor yapmaya başlayan çocuklar bedenini daha iyi tanır, vücudunun yapabileceklerini keşfederler. Vücut farkındalığı kazanarak hangi spor branşına daha yatkın olduklarını keşfedebilirler.
Beden eğitimi çocukların; büyük kas grubunu, ince motorlarını geliştirdiği gibi zaman kontrolü, hızlı düşünme, problem çözme gibi bilişsel yeteneklerinin de gelişmesine katkı sağlar.
